زمينه: ندول منفرد تيروئيد يافته شايع باليني در بيماراني است که با شکايت بزرگي تيروئيد يا لمس توده در قدام گردن مراجعه مي‌کنند. ندول منفرد تيروئيد انواع و اقسام پاتولوژيکي دارد و طيف باليني وسيعي از بيماريهاي التهابي گرفته تا تومورهاي خوش خيم و بدخيم را شامل مي‌شود. تشخيص پاتولوژيکي بيماري از اهميت ويژه برخوردار است، که براساس تشخيص نوع بيماري، روش برخورد، درمان و پرگنوز آن فرق خواهد کرد.
با توجه به اهميت موضوع و اينکه بيماري از شيوع نسبتاً بالائي برخوردار است، بررسي گذشته نگري بر روي پرونده‌هاي موجود در بخش پاتولوژي بيمارستان امام رضا تبريز بين سال‌هاي 1390-1393 با اهداف تعيين شيوع انواع پاتولوژيکي ندول‌هاي منفرد تيروئيد و بررسي هر کدام از آن¬ها از نظر شيوع سني و جنسي به عمل آمد.

روش کار: از مجموع 17349 بيمار مراجعه کننده به بخش پاتولوژي بيمارستان امام رضا تبريز در فاصله زماني 1390-1393، تعداد 191 مورد با تشخيص کلينيکي ابتدائي ندول منفرد تيروئيد استخراج گرديد که نمونه تيروئيد کتومي جهت بررسي پاتولوژيکي به اين بخش ارسال شده بود.

يافته ها: از اين تعداد بيشترين مورد مربوط به گواتر مولتي ندولر به تعداد 90 نفر و با شيوع 47 درصد مي‌باشد. پس از آن به ترتيب شيوع عبارتند از آدنوم فوليکولر 28%، کارسينوم پاپيلر 15%، کارسينوم فوليکولرو گواتر منتشر 3% تيروئيديت لنفوستيک و کارسينوم مدولر 1%، گرانولوما، لنفوما و آبسه هر کدام نيم درصد است.

نتيجه گيري: بيشترين مورد ندول منفرد تيروئيد مربوط به گواتر مولتي ندولر و از نظر شيوع جنسي مربوط به زنان است.