زمينه: سرطان پستان شايع ترين و دومين عامل مرگ ومير ناشي از سرطان، در بين جوامع مختلف است. با بهره گيري از درمان هاي شيمي درماني کمکي، بقاي بيماران مبتلا به سرطان پستاني که به صورت زودرس تشخيص داده شده اند، افزايش مي يابد. اما از طرف ديگر بروز آمنوره در اين بيماران پره منوپوز افزايش يافته است. هدف از انجام اين مطالعه ارزيابي آمنوره مرتبط با شيمي درماني با به کارگيري روش هاي تصويربرداري، تعيين سطوح هورمون آنتي مولرين و همچنين مقايسه اثرات رژيم هاي مختلف کموتراپي در اين روش ها بوده است.

روش کار: اين مطالعه به شکل آينده نگر در بيمارستان شهيد قاضي تبريز انجام گرفته است. 45 زن در سنين باروري که به تازگي تشخيص کانسر پستان مرحله 1 تا 3 در آن ها مسجل شده بود، وارد مطالعه شدند. ارزيابي سونوگرافيک و اندازه گيري سطوح سرمي هورمون آنتي مولرين با استفاده از روش الايزا در همه شرکت کنندگان، قبل و بعد از کموتراپي صورت پذيرفت. براي آناليز داده هاي وابسته از آزمون Paired t test يا معادل ناپارامتري آن يعني Wilcoxon rank test استفاده شد و براي آناليز داده هاي مستقل از آزمون Independent t test يا معادل ناپارامتري آن يعني mann whitney U test  استفاده شد.

يافته ها: در اين مطالعه 45 بيمار مبتلا به کانسر پستان وارد مطالعه شدند. ميانه سني بيماران 43 سال بوده و در محدوده 54-25 سال قرار داشتند. 18 نفر (40%) از بيماران تحت رژيم اپي روبيسين و سيکلوفسفاميد و فلئورواوراسيل (ECF) و 27 نفر(60%) از بيماران تحت رژيم تاکسان و آدريامايسين و سيکلوفسفاميد ((AC-T  قرار گرفته بوده اند. سطح هورمون آنتي مولرين قبل از درمان کموتراپي 2.38 نانوگرم در ميلي متر بود و بعد از درمان به 0.38 نانو گرم در ميلي متر کاهش يافت Pvalue<0.001)). بر اساس ارزيابي هاي سونوگرافيک ميانگين اندازه تخمدان هاي راست و چپ به ترتيب در بيماران قبل از کموتراپي 7.1±9.03 و 7.8±10.92 سانتي متر گزارش گرديد. پس از کموتراپي ميانگين اندازه تخمدان راست و چپ به ترتيب به 3.4±5.09 و 3.6±5.08 کاهش يافت (P value<0.001). هم چنين کاهش معني داري در تعداد فوليکول هاي تخمدان هاي راست و چپ در بيماران مشاهده شد (P value<0.05).

نتيجه گيري: از شاخص هاي سونوگرافيک و سطوح هورمون آنتي مولرين مي توان در ارزيابي آمنوره مرتبط با کموتراپي در مبتلايان به کانسر پستان بهره برد. ارزيابي سريال اين موارد جهت پيشگويي بهتر وضعيت قاعدگي در اين بيماران توصيه مي¬گردد.