زمينه و اهداف: تولد نوزادان نارس (قبل ازهفته 37 بارداري) مهمترين فاکتور مؤثر بر نتيجه سلامتي و بقاي کودک هست و در مقايسه با نوزادان ترم، اين نوزادان در معرض زياد خطر مرگ و ابتلا به مشکلات سلامتي هستند. جهت تعيين برخي عوامل مؤثر در تولد نوزادان نارس اين تحقيق صورت گرفته است.

مواد و روش ها: اين تحقيق با استفاده از روش مورد- شاهدي صورت گرفته است. در مدت زمان اجراي مطالعه 110 نوزاد نارس به عنوان مورد و 132 نوزاد ترم به عنوان شاهد به روش نمونه گيري آسان جهت بررسي انتخاب گرديده‎اند. گردآوري دادها با استفاده از پرسشنامه و پرونده پزشكي مادران بوده و براي تعيين فاکتورهاي مؤثر بر تولد نوزادان نارس در دوگروه مورد و شاهد از نسبت شانس(Odds Ratio) و مدل رگرسيون لجستيک استفاده شده است.

يافته ها: مهمترين عوامل مرتبط با تولد نوزادان نارس انجام چون زايمان سزارين (OR=2.61)، پره‎اکلامپسي (OR=/42) سابقه سقط و مرده‎زايي در يكي از بارداري‎هاي قبلي (OR=2.75)، سابقه بستري بيش از دو روز در دوران بارداري و قبل از زايمان در بيمارستان (OR=5) و انجام مراقبت‏هاي دوران بارداري فقط در بخش خصوصي (OR=2.472)، زايمان چند قلويي (OR=5.79) و سابقه تولد نوزاد كم وزن در بارداري هاي قبلي (OR=4.10)، اشتغال مادر (OR=5.70)، وجود ديابت در بستگان درجه اول مادر (OR=2.64)، رتبه تولد بيش از سه (OR=1.03)، ارتباط معني داري با نارس به دنيا آمدن کودکان نشان دادند. آناليز رگرسيون لجستيك نشان داد كه با افزايش بارداري‎هاي مادر بهطور معني داري تولد نوزاد نارس افزايش مي‎يابد.

بحث و نتيجه گيري: داشتن سابقه سقط و تولد نوزاد کم وزن در بارداري هاي قبلي، اشتغال مادر، زايمان سزارين، بارداري بيشتر از سه، پره‎اكلامپسي انجام مراقبت در بخش خصوصي از عوامل مؤثر بر تولد نوزادان نارس شناخته شده و با اعمال توجه وي‍‍ژه به مراقبت بارداري‎هاي پرخطر و مراکز ارائه دهنده خدمات بهداشت مادر و کودک در بخش خصوصي، مي‎توان از تولد نوزادان نارس جلوگيري و به دنبال آن مرگ و مير نوزادان را کاهش داد. مطالعات جامع تر دراين خصوص توصيه مي شود.